Onze honden zijn wandelende en blaffende ecosystemen. Net als een mens en ieder ander dier heeft een hond miljoenen bacteriën, schimmels, virussen en andere micro-organismen in zijn lichaam. Ze zitten overal; van de nagelbedden tot aan het puntje van zijn staart en zelfs in de longen, urinewegen en darmen.
Dit stelsel van micro-organismen wordt ook wel “microbiomen” genoemd. Samen vormen zij onder meer het afweersysteem van je hond.
Uit recent onderzoek is gebleken dat wat wij al weten over microbiomen, ook geldt voor onze honden: de microbiomen helpen bij de bescherming tegen ziekten, zorgen voor een goede spijsvertering en werken mee aan het reguleren van de hormoonhuishouding.
Zolang het microbioom in balans is, geniet je trouwe viervoeter van een goede gezondheid. Maar soms raakt het microbioom uit balans, door infecties bijvoorbeeld.
Net als bij mensen worden bacteriële infecties vaak bestreden met antibiotica. De infectie zal doorgaans snel verdwijnen.
Maar…
Antibiotica nemen ook de goede bacteriën mee in hun ondergang. En hierdoor raakt dus het zorgvuldig opgebouwde immuunsysteem van je hond uit balans. Is het dan mogelijk om de bacterieflora van je hond weer op te bouwen na de antibioticakuur?
Dysbiose bij honden
Wanneer het microbioom van je hond langdurig uit balans is, dan spreken we van dysbiose.
Bij een dysbiose zijn er meer slechte dan goede bacteriën over in de darmen en de darmflora is ernstig vervuild. Dysbiose wordt in de volksmond ook wel leaky gut oftewel lekkende darm genoemd.
Meestal is deze onbalans een paar weken na het gebruik van antibiotica snel verdwenen, als je hond weer zijn normale voedings- en bewegingspatroon heeft opgepakt.
Maar.....
als de onbalans langdurig aanhoudt, dan kan dat verschillende gevolgen hebben voor de gezondheid van je hond, zoals onder andere:
1. Overgewicht hond
Overgewicht en zwaar overgewicht (obesitas) treft tot 50% van de honden en kan allerlei andere aandoeningen in de hand werken. Uit onderzoek blijkt dat het microbioom bij honden met overgewicht minder divers is dan het zou moeten zijn. Het verbeteren van deze diversiteit kan helpen bij het verliezen van gewicht.
2. Geestelijke gezondheid hond
Uit onderzoek is gebleken dat het microbioom van je hond in contact staat met het centrale zenuwstelsel van je hond. Is het stelsel van micro-organismen intact dan zit je hond ook geestelijk lekker in zijn vel. Is het stelsel aangetast, dan kan je hond meer stress, angst en zelfs depressie hebben. Uit recent onderzoek is er zelfs een verband gelegd tussen een verminderde darmflora en agressie.
3. Kanker bij honden
Dysbiose is gekoppeld aan de ontwikkeling van verschillende vormen van kanker, waaronder darmlymfoom, zo blijkt uit onderzoek.
4. Exocriene alvleesklierinsufficiëntie (EPI)
Een zieke alvleesklier werkt slecht bij het verteren van voedsel in de darmen. Een studie heeft aangetoond dat honden met EPI vaak dysbiose hebben.
5. Ontstekingsdarmziekte (IBD)
Het microbioom ondersteunt het immuunsysteem van je hond. In de darm doet het dit door indringers te weren. Nieuw bewijs toont aan dat het ook zieke immuuncellen vernietigt die ziekten als IBD kunnen veroorzaken.
6. Infecties bij honden
Een gezond micro-organisme bestrijdt infecties, maar wanneer het microbioom uit balans is, is je hond sneller kwetsbaar voor infecties.
7. Diarree bij honden
Diarree komt vaak voort uit een onbalans in het microbioom van de darm. Daarom is het normaal dat het geven van antibiotica vaak gepaard gaat met diarree.
Impact van antibiotica bij honden
Veel gezondheidsproblemen bij honden worden behandeld met antibiotica. Je vriend is dan sneller van een gezondheidsprobleem af, maar helaas doodt de antibiotica ook de goede bacteriën in het lichaam van je hond, waardoor zich mogelijke andere problemen kunnen voordoen.
Zeker niet voor ieder probleem is een antibioticakuur noodzakelijk. Een teveel aan antibiotica kan namelijk ook leiden tot een zwakker immuunsysteem of juist resistentie tegen de antibiotica, waardoor het geneesmiddel zijn werk niet kan doen. Het is daarom belangrijk om spaarzaam om te gaan met het toedienen van antibiotica, zodat je het alleen geeft als het echt niet anders kan.
Tips voor een gezonde darmflora na een antibioticakuur
Heeft je hond een antibioticakuur gehad? Dan kun je met deze drie manieren het stelsel van microbiomen weer gemakkelijk helpen opbouwen.
1. Doe een probiotica kuur
Voor honden zijn er speciale probiotica supplementen verkrijgbaar die de darmflora weer opbouwen. Ook speciale voedingsmiddelen met een probiotische werking (zoals kimchi, kefir en gefermenteerde groenten) bij het eten, kan helpen de darmflora weer in balans te brengen. Let wel: probiotica geef je pas ná een antibioticakuur, omdat ze anders elkaars werking teniet doen.
Terwijl probiotica vaak in een kuur gegeven wordt, kun je de darmflora van je hond dagelijks een boost geven met prebiotica.
Uit studies is gebleken dat dit helpt de spijsvertering van onze honden te verbeteren. Prebiotica vind je bijvoorbeeld in bananen, paardenbloemgroen en asperges. Vraag hier ook eens naar bij een voedingsdeskundige of een dierenspeciaalzaak.
Antibiotica zo nu en dan is gewoon onvermijdelijk, dat geldt voor mens en dier, maar daarna zijn prebiotica en probiotica er om de darmflora en het microbioom weer gezond te maken.
2. Voeding met een hoog eiwit/laag koolhydratengehalte
Voeding is heel belangrijk voor de gezondheid van je hond en een hoge diversiteit van micro-organismen in de darmen. Een hoog eiwit/laag koolhydraten dieet kan dysbiose voorkomen.
Droogvoer is vaak rijk aan koolhydraten, al zijn er natuurlijk verschillende soorten van op de markt. Een dieet met vers, rauw vlees is voedzaam, eiwitrijk en koolhydraatarm.
Wil je liever geen rauw voedsel aan je hond geven, dan zijn er nog andere mogelijkheden om de koolhydraten in het eten te verminderen en de eiwitten juist te verhogen.
3. Probeer een fecale transplantatie
Dit is misschien een laatste middel waar je aan zou denken, maar bij ernstige dysbiose zou het snel kunnen helpen om de darmen weer gezond te maken. Een fecale transplantatie betekent het transplanteren van ontlasting van een gezonde hond naar een ongezonde hond. Dit wordt al gedaan bij mensen en kan ook bij honden. Door de gezonde ontlasting in de beschadigde darmen in te brengen, kunnen de goede bacteriën uit deze ontlasting de darmwand weer herstellen. Je dierenarts kan je hier meer over vertellen.
Aandacht voor de darmen van de hond
Een gezonde hond is een blije hond – en levert een blij baasje op!
Daarom is het goed om de ontlasting van je hond te kennen, maar ook om extra aandacht te schenken aan de voeding die je aan je hond geeft.
Antibiotica zijn essentiële medicijnen die infecties bestrijden door bacteriën te doden of hun groei te remmen. Hoewel ze nuttig zijn in het behandelen van vele aandoeningen, kunnen antibiotica ook een impact hebben op de darmgezondheid.
Ze maken geen onderscheid tussen goede en slechte bacteriën, wat kan leiden tot een verstoorde darmflora. Dit kan resulteren in bijwerkingen zoals diarree bij je hond.
Als je hond diarree heeft, mogelijk als gevolg van antibiotica of een andere oorzaak, is het cruciaal om snel en adequaat te handelen. Voor uitgebreid advies over wat te doen bij diarree bij je hond kun je terecht bij de Happy Dog Academy.